Właśnie minęło pół roku odkąd zaczęłam swoją pierwszą pracę w Australii. Z tej okazji rozpoczynam więc cykl tekstów, za pomocą których chciałabym się podzielić z wami doświadczeniem w szukaniu pracy, gdy jest się w tutaj po raz pierwszy. Myślę, że niektóre z moich obserwacji mogą okazać się przydatne w poszukiwaniu pracy za granicą w ogóle – jakby nie było mam już porównanie z Hiszpanią i Kanadą, a w każdym z tych krajów okoliczności mojej emigracji były bardzo różne.

O tym czym dokładnie się zajmuję i jak ją udało mi się taką a nie inną pracę znaleźć opowiem w kolejnym odcinku. Na razie zdradzę tylko tyle, że jest to praca bardzo luźno powiązana z tym czym zajmowałam się w życiu o tej pory i udało mi się ją dostać bez praktycznie żadnego doświadczenia w branży, więc już ten sam fakt nastraja pozytywnie. Na początek jednak chciałabym się skupić się na specyfice australijskiego rynku pracy i wyzwań, które stawia przez potencjalnym pracownikiem. Tekst ten polecam przede wszystkim osobom, które nie wiedzą od czego zacząć lub zadają sobie pytanie czy uda mi się znaleźć pracę w Australii? Czy mam szansę na sukces? Czy warto jechać do Australii w poszukiwaniu lepszych perspektyw zawodowych?

Krok pierwszy: analiza rynku czyli kogo potrzebuje Australia?

Myślę, że największym błędem popełnianym przez osoby przyjeżdżające do Australii z Unii Europejskiej jest nasze przekonanie o tym, że na pewno bez problemu uda nam się znaleźć pracę w zawodzie i będziemy mogli tu robić to samo co robiliśmy w domu, a praca będzie przyjemniejsza, łatwiejsza i dobrze płatna. Jesteśmy przyzwyczajeni do tego, że wolno pracować nam praktycznie wszędzie, uprawienia są coraz częściej uznawane za granicą a i trendy gospodarcze oraz zapotrzebowanie na dane zawody są mniej więcej podobne i u nas i u naszych sąsiadów

Australijski rynek pracy jednak rządzi się swoimi prawami. Australia jest państwem silnie izolowanym w porównaniu z otwartą gospodarczo Europą. Trzeba więc na początku wziąć poprawkę na to, że umiejętności i doświadczenie, które liczyło się w Europie nie koniecznie będą przydatne w Australii. Pod uwagę trzeba wziąć przede wszystkim uwarunkowania geograficzne tego naprawdę odległego od naszego europejskiego podwórka kraju. Dla przybyszów zza granicy dodatkowym utrudnieniem w wejściu na australijski rynek pracy będą wyśrubowane wymogi wizowe, które przyjdzie nam spełnić, aby pracować legalnie (a nielegalnie się tutaj naprawdę pracować nie opłaca). Najpierw więc będzie o tym jak bardzo musia łam przewartościować swoje przekonanie o tym co umiem, wiem i potrafię i jak to się ma do oczekiwań potencjalnych pracodawców oraz aktualnego zapotrzebowania rynku.

Z wykształcenia jestem iberystką. W dyplomie jest wpis, który kiedyś naprawdę mnie kręcił: „uprawniona do wykonywania zawodu tłumacza”. Ale to było dawno temu. Potem jednak wyszło jak wyszło, życie napisało swój scenariusz. Owszem, zdarzało mi się tłumaczyć dorywczo, w ramach „jednoosobowej działalności gospodarczej”, którą przez wiele lat prowadziłam jak mieszkałam w Polsce (trochę dlatego, że nie miałam innego wyboru), ale nie było w tym ciągłości, ponieważ tak naprawdę zajmowałam się wieloma różnymi rzeczami, które miały związek z językiem hiszpańskim. Były to przede wszystkim turystyka i nauczanie. Poza tym dużo podróżowałam, w CV były różnego rodzaju luki i jakoś robienie tzw. „kariery” nigdy mi nie było po drodze.

Krok drugi: biurokracja czyli czy moje papiery wystarczą?

Doświadczenie w tłumaczeniach było niewystarczające, aby ubiegać się po przyjeździe o papier tłumacza przysięgłego „z przydziału”. To samo dotyczyło doświadczenia w nauczaniu – owszem, miałam udowodniony rok zatrudnienia jako lektor języka hiszpańskiego na jednym z krakowskich uniwersytetów, ale było to zastępstwo (czyt. brak umowy o pracę), a potem znów była przerwa. Jeśli chodzi o honorowanie rodzimych dyplomów, w Australii są bardzo konkretne wymagania: konkretna liczba przepracowanych godzin bez przerwy w wykonywaniu zawodu aż do przyjazdu do Australii, konkretne przedmioty lub też konkretna liczba godzin wykładowych prowadzonych na uniwersytecie w języku angielskim. Jeśli nie poszczęści nam się z uznaniem papierów przywiezionych z Polski (a te często niestety niewiele znaczą, łatwiej będzie osobom z papierami choćby z UK), można 1/ wrócić na uniwersytet (auć! koszty są niemałe), 2/ próbować zdać odpowiednie egzaminy, aby nabyć uprawnienia (znów niemałe koszty, robi się taniej po uzyskaniu statusu PR permanent residency) 3/ zmienić całkowicie branżę. Gdy po długim namyśle postanowiłam, że skoro moje papiery nie wystarczą, a na 2-letnią płatną uczelnię wracać nie chcę, spróbuję na początek trzeciego sposobu. Stwierdziłam, że chcę zacząć zarabiać, potrzebuję pracy, niekoniecznie pracy marzeń, ale jakiejś pracy na początek. Żeby nie zwariować, żeby się uniezależnić, żeby poznać nowych ludzi, nawiązać kontakty, zobaczyć jak się w Australii pracuje i… kupić sobie czas do namysłu nad tym co chciałabym zrobić potem, jeśli środki finansowe i legalne na to pozwolą.

Krok trzeci: predyspozycje czyli co wychodzi mi najlepiej?

Wtedy zadałam sobie pytanie: co potrafię robić? Czym mogłabym się teoretycznie zajmować? Warto zrobić sobie taką listę. Swoich umiejętności, mocnych stron, atutów, zdobytego wcześniej doświadczenia. Zawęzić potencjalne branże, choćby metodą stopniowej eliminacji. Ja na przykład należę do osób, które fascynuje mnogość wyborów, nie mam jednej obranej lata temu ścieżki zawodowej moich marzeń. Nigdy nie czułam powołania do jednej, konkretnej rzeczy, tak jak ludzie, którzy naprawdę całe życie marzą o tym, żeby na przykład być dentystą czy naprawiać samochody. Ja mogłabym być zarówno tłumaczem jak i dziennikarką ale byłabym też szczęśliwa gotując albo prowadząc własny sklepik z rękodziełem i biżuterią. Dlatego, drogą eliminacji właśnie, dobrze jest odrzucić te opcje, które w grę na pewno nie wchodzą. Czego potrzebuję w pracy, żeby czuć się szczęśliwa? Ja na przykład muszę pracować z ludźmi. Na jakie wyrzeczenie nie jestem gotowa? Ja nie byłam gotowa na powrót na studia i minimalne zarobki. Ale są osoby, dla których w Australii działa to świetnie – rzuciły wszystko, zmieniły kompletnie zawód, znalazły swoje powołanie, odniosły sukces. Australia ma w sobie to, że zawsze można tu zacząć od nowa i nigdy nie jest na to za późno. Mi jeszcze brakuje odwagi, ale cieszę się, że jest taki potencjał, bo w głowie cichutko kiełkują pomysły.

No więc co jeszcze wiedziałam o sobie? Wiedziałam, że przynajmniej świetnie znam angielski i hiszpański i mam na to papiery. Liczyłam, że to się na coś przyda. Przeliczyłam się. Tu krótka, branżowa dygresja: jeśli chodzi o języki obce, to Australia znajduje się dosłownie na przeciwnym biegunie w stosunku do naszych polskich realiów. Po pierwsze, jak w wielu anglojęzycznych krajach, panuje ogólne przekonanie, że znajomość języków obcych jest po prostu niepotrzebna i Australijczycy raczej nie są ich zgłębianiem zainteresowani. Owszem, w szkołach przez kilka lat uczy się obowiązkowo jakiegoś języka obcego, ale jest to raczej kpina. Mam znajomych, których uczono np. greckiego lub włoskiego (przypuszczam, że tylko dlatego, że taki znalazł się akurat nauczyciel), języki bardzo „przydatne” jak się możecie domyślić w życiu zawodowym, a już szczególnie w Australii… Nie dziwi więc kompletny brak motywacji. Do tego trzeba dodać jeszcze jeden uzasadniony w sumie argument, mianowicie, jeśli Australijczyk nie zamierza w swoim życiu zanadto podróżować, to nigdy, przenigdy nie zajdzie dla niego potrzeba posługiwania się jakimkolwiek językiem obcym. Australijska gospodarka jest praktycznie samowystarczalna, prawie wszystko wytwarza się tu lokalnie, a jeśli już ktoś zamierza robić biznes międzynarodowy, to na pewno jego kontrahenci będą mówić płynnie po angielsku. Bardzo wyczuwalny jest brak typowych dla Europy wspólnych zależności pomiędzy poszczególnymi krajami, gdzie wszyscy, chcąc nie chcąc, musimy się jakoś dogadywać ponad podziałami. Jeśli w Australii jest w ogóle jakieś zapotrzebowanie na nauczanie języków obcych, będą to języki dla Polaka bardzo obce: japoński, indonezyjski, filipiński, różne dialekty chińskiego. Oczywista oczywistość, a jednak nie pomyślałam o tym przed przyjazdem. Musiałam więc pogodzić się z tym, że mój hiszpański nie specjalnie robi na pracodawcach wrażenie. Podczas gdy w Polsce przez wiele lat był naprawdę bardzo silnym atutem/kartą przetargową w poszukiwaniu pracy.

Trzeba też być gotowym na jeszcze jedno, mianowicie, jest duże prawdopodobieństwo, że będziemy musieli pracować „poniżej swoich kwalifikacji”. Nie chodzi mi tu koniecznie o przysłowiowy „zmywak”, bardziej o cierpliwość, w którą przyjdzie nam się uzbroić, żeby osiągnąć ten sam zawodowy status w danej branży, do jakiego doszliśmy w rodzinnym kraju dużo wcześniej. Jakby nie było trzeba zacząć od nowa – na nowo zbudować kontakty, zdobyć uprawienia, doświadczenie, z którym potem łatwiej będzie nam znaleźć każdą kolejną pracę w Australii lub dostać awans i lepsze wynagrodzenie. Trzeba być przygotowanym, że jest to długoterminowy, żmudny proces i przyznaję, że mi bardzo trudno było to na początku zaakceptować. 

Podsumowując, w Australii na pewno poradzą sobie te osoby, które znają angielski, nie boją się wyzwań i ciężkiej pracy, są elastyczne i otwarte na zmiany lub mają jakiś fach w ręku (tutaj chodzi mi przede wszystkim o osoby spełniające wymagania wizowe na wykwalifikowanych pracowników, więcej o tej wizie przeczytacie tutaj). Wtedy myślę, że można sobie poradzić nawet bez doskonałej znajomości angielskiego – spotykam takie przypadki na co dzień. Australijczycy wciąż potrzebują specjalistów do pracy i naprawdę potrafią ich docenić.

W następnym odcinku dowiecie się na czym konkretnie polega moja praca i jak udało mi się ją zdobyć.